نقد و بررسی ساخت شعر عالمتاج قائم مقامی و مقایسه ی زیرساختی آن با اشعار دو تن از شاعران غرب (مارگارت اتوود و گابریلا میسترال)

عالمتاج قائم مقامی (ژاله) از جمله شاعران عصر مشروطه است که با بیانی صریح از چشم انداز یک زن حساس اما فهیم و دانش آموخته از جهان اطرافش سخن می گوید. تجربیات زندگی فردی او بازتابی عمیق در محتوای آثار او دارد. در مجموعه ی آثار به جا مانده از او که جمعاً به نهصد و هفده بیت می رسد، مفاهیم جدیدی چون دفاع از حقوق زن، اعتراض به اسارت زنان و نابرابری زن و مرد در نگرش فرهنگ مرد سالار حاکم بر جامعه ی قاجار در قالب اشعاری محکم و موزون به چشم می خورد که تا آن عصر، طرح چنین موضوعاتی از زبان یک زن پیشینه نداشته است. تا آن جا که می توان وی را از نخستین شاعران زن نوپرداز و نواندیش ادبی در عصر مذکور دانست. وی سردمدار جنبشی بود که سال ها بعد کسانی چون پروین اعتصامی و فروغ فرخزاد از آن پیروی کردند. برخی از موضوعات مطرح شده در فحوای شعر عالمتاج قائم مقامی دردفاع از حقوق زنان و اعتراض به تبعیض جنسی با مفاهیم و اندیشه های جنبش فمنیسم که نخستین فعالیت های آن در اواخر قرن هجدهم شکل گرفته بود، آنچنان نزدیک به نظر می رسد که او را اولین شاعر فمنیست ایرانی دانسته اند. از این رو اندیشه های زیرساختی شعر او با دو شاعر همفکر او در غرب بررسی و مقایسه شده است. اولی، شاعرفمنیستِ اهل شیلی در قرن بیستم و فعال حقوق بشر ، گابریلا میسترال و دیگری مارگارت اتوود نویسنده و شاعر فمنیسم کانادایی در قرن بیست و یکم است. همسانی اندیشه و موضوعات طرح شده در شعر این سه شاعرِ زن نشان از پیوند عمیقی است که در اندیشه ی زیرساختی شاعران سراسر دنیا از شرق تا غرب در دفاع از حقوق همنوع بر قرار است.